Το ελαιόλαδο αποτελεί τη βάση της Μεσογειακής διατροφής, από τις πιο δημοφιλείς και αποδεδειγμένα υγιεινές διατροφές παγκοσμίως. Το λάδι της ελιάς περιέχει μεγάλες ποσότητες από μονοακόρεστα λιπαρά (75%) και αντιοξειδωτικές ουσίες. Έτσι, προστατεύει από το λεγόμενο οξειδωτικό στρες, το οποίο προκαλεί γήρανση.
Τα μονοακόρεστα λιπαρά θεωρούνται «καλό λίπος» και πληθώρα από μελέτες έχουν δείξει οτι σχετίζονται με τη μείωση καρδιαγγειακών νοσημάτων. Πιστεύεται οτι το ελαιόλαδο μειώνει τα επίπεδα της «κακής χοληστερίνης» και των τριγλυκεριδίων. Επίσης, συστηματική κατανάλωση ελαιόλαδου φαίνεται να μειώνει την αρτηριακή πίεση.
Πολλές μελέτες έχουν βρει οτι το ελαιόλαδο περιέχει ουσίες (όπως squalene & lignans), οι οποίες είναι πολύ πιθανό να προστατεύουν τον οργανισμό μας από τον καρκίνο. Το Βρετανικό Σύστημα Υγείας (NHS) συστήνει μια ισορροπημένη Μεσογειακή διατροφή, πλούσια σε φρούτα, λαχανικά, ψάρι & ελαιόλαδο, σε ασθενείς με διαβήτη τύπου 2. Πιστεύεται οτι βοηθάει στον έλεγχο του σακχάρου στο αίμα.
Μελέτη του 2014 από ερευνητές του Πανεπιστημίου της Μαδρίτης έδειξε ότι η συχνότητα εμφάνισης της οστεοπόρωσης είναι χαμηλότερη σε χώρες όπως η Ελλάδα, όπου κυριαρχεί η κατανάλωση ελαιόλαδου.
Το 2010, ερευνητές από το Πανεπιστήμιο Monastir στην Τυνησία, βρήκαν ότι τακτική κατανάλωση έξτρα παρθένου ελαιόλαδου, προστατεύει το συκώτι από βλάβες των κυττάρων που σχετίζονται με το οξειδωτικό στρες.